Waarom laptops in het onderwijs niet werken.

Zo nu en dan hoor ik dat een school kiest om een klas uit te rusten met laptops. Ik lees ook over de skoolmate, een mini-laptop (netbook) speciaal voor kinderen.  
(Lees: voor kinderen, niet voor het onderwijs)

Ik ben er nooit voorstander van geweest om laptops in te zetten op school en zal u vertellen waarom. 
 
Laptop niet ontworpen voor het onderwijs.
Allereerst  is de laptop nooit ontworpen voor het onderwijs. De laptop voorziet in een algemene behoefte om zowel bedrijfsmatig als prive de computeractiviteiten op elke gewenste plek uit te voeren. Dat heeft niets met het onderwijs te maken.
Ik type op dit moment dit bericht dan ook niet vanuit mijn vaste pc in de werkkamer, maar zit op dit moment op de bank in de woonkamer. Is dat ook mijn werkplek? Nee, want mijn werkplek is mijn bureau in mijn werkkamer met daarop andere bureau-accessoires die ik nodig heb om mijn werk te kunnen doen. Ik neem dus een deel van mijn werk mee naar een andere plek, maar die plek is niet mijn centrale, vaste werkplek. De plek op de bank is een mobiele werkplek. Nu naar de situatie in de klas: de centrale werkplek van het kind is in principe de tafel. De accessoires bevinden zich voor een deel in de lade onder de tafel of anders in de kast in het lokaal. De leerling pakt de spullen die hij nodig heeft en loopt terug naar de werkplek om (evt samen met enkele andere leerlingen) aan de slag te gaan. Daartoe is werkruimte nodig op de werkplek zelf: het tafelblad. Zodra de leerling de beschikking krijgt over een laptop die hij op zijn werkplek zet, is het grootste deel van zijn tafeloppervlak verdwenen. De laptop komt dus niet op de werkplek maar in plaats van die werkplek. Waar laat de leerling vervolgens de andere hulpmiddelen die nodig zijn om te leren? Boeken, schriften, enzovoort. Op de grond dan maar? Niet erg handig, maar een logisch gevolg van een apparaat dat is ontworpen voor mobiel werken, niet voor een onderwijssituatie.
 
Ergonomie
Enfin, de laptop staat nu op de tafel van de leerling. En wat gebeurt er dan?
Een school kiest veelal voor een laptop met een wat kleiner scherm en toetsenbord (ook wel een netbook genoemd, de skoolmate is daar een voorbeeld van).
Logisch, want men wil het ruimteverlies op de werkplek zo klein mogelijk houden en ook is er minder ruimte nodig om alle laptops op een centrale plek op te bergen.
 
Wat volgt is ergonomisch gezien niet zo best.
Bekijk
deze foto eens. Als het goed is valt de houding van het kind meteen op. Vanwege de kleine afmetingen van het scherm trekt een kind automatisch de schouders op en gaat gekromd zitten met de neus dicht op het scherm om alles goed te kunnen zien. En heeft u de muisarm gezien? Totaal geen ondersteuning van de onderarm, de pols gekromd op de hoek van de tafel. Dat wordt een gevalletje RSI en koppijn aan het eind van de dag t.g.v. de opgetrokken schouders.
Bedenk dat er ARBO-eisen zijn t.a.v. beeldschermwerk die ook voor kinderen gelden.
Met een laptop blijft daar niets van over.
Als laatste zie je dat de schermen van mini-laptops (netbooks) zo klein zijn dat de resolutie vrij laag moet worden gezet, anders moeten de kinderen met samengeknepen ogen naar de veel te kleine teksten kijken. Het gevolg van die lage resolutie is echter weer dat er enorm veel gescrolled moet worden in documenten en op webpagina's. Dit wordt door gebruikers als zeer irritant en ongemakkelijk ervaren.
 
Overval
Enfin, de leerling is klaar met werken op de laptop. En wat gebeurt er dan? Blijft de laptop op school of gaat deze in de tas mee naar huis? De laptop op school laten lijkt zonde, want tenslotte is de bedoeling van de laptop dat je deze op uiteenlopende plekken kunt gebruiken. In dit geval was het dus alleen de leerlingtafel waar de laptop werd gebruikt.
Naar huis meenemen dan maar?
Scholen maken graag reclame voor de innovaties die ze doorvoeren/gebruiken. Op de website en in nieuwsbrieven wordt er enthousiast reclame voor gemaakt.
Gevolg: een potentiële nieuwe 'markt' voor criminelen : je googled als crimineel even, vindt een school in de buurt waarvan de kids een laptop hebben, gaat een straat verder posten totdat er een eenzame leerling langskomt op weg naar huis. Grote kans dat hij/zij in de rugzak, fietstas of onder de arm een laptop heeft. Mes uit de zak, even dreigen en hebbes! (Dieven komen er al
de school voor binnen , dus waarom niet op de route school -- huis??)  
 
Ik schreef er 2 jaar terug al over, lees hier.
En denkt u dat de dief zich vooraf afvraagt of de laptop wellicht oranje is geschilderd of op andere wijze gemerkt is zodat deze moeilijk door te verkopen is?? Verschillende scholen, zoals de Leonardoscholen of het Alberdingk Thijm College verzekeren hun laptops all risk, dus ook tegen verlies of diefstal.
Ik maak me, samen met vele ouders, echter meer zorgen om het welzijn van het kind dat op straat wordt neergeslagen dan om de laptop die vervolgens wordt gestolen. De laptop mag dan verzekerd zijn, maar het kind is niet verzekerd tegen het geweld (en het trauma achteraf) wat bij zo'n diefstal plaatsvindt.
 
Conclusie: maak als school zo weinig mogelijk externe reclame voor de gloednieuwe laptops die je hebt aangeschaft, want dat is vragen om problemen.
 
Geld
Voor scholen blijft een laptop een flinke investering.
Een laptop is echter een fragiel instrument. In een klasse-situatie blijkt dat ze veel sneller kapot gaan dan bij regulier thuisgebruik door een volwassene. Ze vallen wel eens van de tafel, een leerling struikelt over een oplaadsnoer, enzovoort. Uit ervaringen van scholen blijkt dat een laptop op een school geen afschrijvingstermijn van 5 maar van hoogstens 2 jaar heeft. Daarna is alles zodanig versleten dat de laptop eigenlijk alleen nog maar als 'vaste pc' gebruikt kan worden. Je ziet ze dan staan tussen de andere 'gewone'pc's aan de wand van het lokaal of de gang. Dat maakt de laptop tot een hele dure investering en na 2 jaar is (als de laptop dan nog werkt) het 'mobiele voordeel' verdwenen.
 
Het allerbeste is om:

• een pc te hebben die de school niet verlaat en moeilijk mee te nemen of te verkopen is


• een pc voor elke leerling die op elk gewenst moment binnen handbereik is op of vlakbij de werkplek, IN het lokaal, zonder dat dat ten koste gaat van de ruimte in het lokaal


• een pc die op de werkplek te gebruiken is zonder dat dat ten koste gaat van de werkruimte op die werkplek.


• een pc die speciaal ontworpen is voor het onderwijs. Dus niet een laptop voor algemeen gebruik waarbij het onderwijs als een van de vele afzetmarkten wordt gezien of een laptop gemaakt voor kinderen.


• een pc die ervoor zorgt dat kinderen automatisch / zonder er bij na te denken in een ergonomisch goede houding aan het werk gaan. Dus geen opgetrokken schouders, samengeknepen ogen en gekromde polsen meer.


• een robuuste volwaardige pc die tegelijk mobiel in te zetten is in het lokaal of erbuiten, zonder draden en snoeren.

Kortom, de pc die alle bovenstaande problemen oplost. Een utopie?? Nee hoor! U raadt het al:
www.m2desk.nl
Op de komende IPON vertel ik er meer over,
op woensdag 10 maart om 16 uur.
M2Desk is trouwens genomineerd voor de IPON award in de categorie 'Beste innovatief hardware-product voor PO'.
U kunt ons op beide IPON-dagen vinden op stand nummer 5 A014a

Als laatste: M2Desk gebruikt maar 11(!) Watt. Daarmee bespaart een school per PC EUR 75,- per jaar aan energiekosten t.o.v. een 'normale' PC. En laten we niet vergeten dat dat ook nog eens goed is voor het milieu!